Ομιλία στον Δήμο Λευκονοίκου

Μαρία Πυλιώτου

Καλή μου Μαρούλα,

Θεωρώ μεγάλη μου τιμή να μιλήσω για σένα ως άνθρωπο και ως λογοτέχνη. Θυμάμαι, μικρούλα στο Λευκόνοικο που σε διάβαζα στην Παιδική Χαρά και καμάρωνα που ήσουν χωριανή μας και αδελφή του φίλου του παπά μου. Αργότερα, σαν τέλειωσα τις σπουδές μου, ένα βράδυ μετά από μια διάλεξη, ήρθα και σου συστήθηκα, κι από τότε με σκλάβωσε η γλυκύτητα της καρδιάς σου και η αρχοντιά της ψυχής σου.  

Η Μαρία Πυλιώτου, αγαπητοί μου φίλοι, με την προσφορά της στη λογοτεχνία και τις τιμητικές της διακρίσεις, με κορωνίδα τη βράβευσή της από την Ακαδημία Αθηνών, το ανώτατο πνευματικό Ίδρυμα της Ελλάδας, τίμησε και τον εαυτό της και την Κύπρο μας, αλλά και την κωμόπολή μας.

Η Μαρία Πυλιώτου, ως συγγραφέας παιδικών παραμυθιών, είναι μια σύγχρονη παραμυθού, που οι ήρωές της είναι τα ζώα που μέσω αυτών μεταδίδει τις αξίες του παναθρώπινου πολιτισμού,  όπως ο σεβασμός και στο πιο ποταπό πλάσμα της φύσης, η πίστη στον εαυτό μας, η ελευθερία, η αγάπη, η αξία των στόχων στη ζωή μας, η ανεκτικότητα, η αποδοχή της διαφορετικότητας, τα αγνά και ανιδιοτελή συναισθήματα, η επικοινωνία, η θέληση για ζωή, τα ολέθρια αποτελέσματα του πολέμου  κ.α.

Τέτοια παραμύθια είναι η «Αρβύλα που’ γινε βαρκούλα», η «Πεταλούδα με τα πράσινα φτερά», το «10 και 10 και άλλα δέκα πρόβατα». Ακόμη, «Το άγαλμα που πετούσε στο όνειρό του», «Ο σκύλος που έχασε την ουρά του», «Το ταξίδι του Γλάρου» κ.α.

Η Μαρούλα Πυλιώτου, ως εκπαιδευτικός της δημοτικής που γνωρίζει πολύ καλά την ψυχοσύνθεση των παιδιών, με τη γλυκύτητά της και την αμεσότητά της αγγίζει την ευαίσθητη παιδική ψυχή και ενσταλάζει  μέσα της το απόσταγμα της ευαισθησίας της μαζί με τα μηνύματά της με τα οποία θέλει να γαλουχήσει τους αυριανούς πολίτες, για να έχουν αυτοπεποίθηση, ήθος, ενσυναίσθηση, ανοικτούς ορίζοντες, πνευματική καλλιέργεια και αυτονομία.

Ταυτόχρονα, η συγγραφέας θέλει να ταξιδέψει τα παιδιά μας στον κόσμο της φαντασίας και του ονείρου, για να ξεφύγουν από την πεζή και σκληρή καθημερινότητα του κόσμου που τα περιβάλλει, με μια απλή και λιτή γλώσσα, χωρίς φτιασιδώματα, με μια μοναδική διακειμενικότητα.

Επιπρόσθετα, η Μαρία Πυλιώτου είναι γνωστό ότι εμπνέεται από την Κύπρο, διακρίνεται για το κυπριακό ήθος, επιθυμεί να καλλιεργήσει στα παιδιά την αγάπη για τη σκλάβα γη μας, την πίστη στον Νόστο και παράλληλα προσπαθεί να καλλιεργήσει την ιδέα της φιλίας μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Αυτό φαίνεται μέσα από τις συλλογές διηγημάτων της, «Χαρούμενοι Χαρταετοί» και «Καλημέρα Μαργαρίτα», και μια νουβέλα, «Οι Λύκοι και η Κοκκινοσκουφίτσα».

Κυρίως, όμως, φαίνεται στα πέντε μυθιστορήματά της που εκδόθηκαν ή επανεκδόθηκαν στην Αθήνα από γνωστούς εκδοτικούς οίκους, από το 1979 ως το 1997, με τους τίτλους, «Το κάστρο μας», «Τα δέντρα που τρέχουν», «Τα παιδιά του ήλιου», «Το ασημένιο καπνιστήρι» και «Τζιαφέρ Γιασίντ Αλή: Μικρή Ερωτική Ιστορία».

Αξιοσημείωτο είναι ότι τα τελευταία χρόνια η λογοτέχνις στρέφεται και σε έργα φαντασίας, ενώ στα τρία τελευταία της μυθιστορήματα ασχολείται με θέματα που απασχολούν όλους τους ανθρώπους και τους νέους: «Λεώνη», «Περιπέτεια στο Βοτανόκηπο» και το τελευταίο της «Μ’ αγαπάς; Σ’ αγαπώ».

Αξίζει, νομίζω, να τονίσουμε ότι ως κυπροκεντρική συγγραφέας η Μαρία Πυλιώτου στέλλει μηνύματα στα παιδιά για τα προβλήματα που απασχολούν το νησί μας και τους καλλιεργεί την αγάπη για τους ανθρώπους και τη φύση. Οι ήρωές της είναι ολοκληρωμένοι και δρουν σε απολύτως ρεαλιστικά πλαίσια, ενώ εγκλείουν μια δυναμική αυθεντικών αξιών. Ταυτόχρονα οι ήρωές της συνεργάζονται και αλληλοβοηθούνται, κυρίως για να ορθοποδήσουν μετά την προσφυγιά, άνκαι η ψυχή τους είναι στην κατεχόμενη γη τους στην οποία θέλουν να επιστρέψουν.

Επιπλέον, με τη ρέουσα γραφή της και την αφηγηματική της δεινότητα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους καλύτερους συγγραφείς  της παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας. Οι ήρωές της «κάνουν άλματα», όπως θα  έλεγε ο Ελύτης, «πάνω από τη φθορά». Διαπνέονται από έναν παγκόσμιο ουμανισμό δίχως σύνορα. Έτσι, η συγγραφέας μέσα από αληθινές εικόνες καρδιάς δείχνει εθνικούς και διαπολιτισμικούς δρόμους αυτογνωσίας και ατομικής καταξίωσης.

Ταυτόχρονα, κρατάει ανοικτά τις πόρτες της συνείδησης σ’ ένα φιλόξενο σπίτι με αξίες την αγάπη, τον ανθρωπισμό, την ανεξαρτησία, τη ζωντανή μνήμη, την αποδοχή του άλλου.

Μαρούλα μου, σ’ ευχαριστούμε για όσα πρόσφερες μέσα απ’ την καρδιά σου σε μας και στα παιδιά μας, και είμαστε σίγουροι ότι θα συνεχίσεις με την ίδια ζέση και αγάπη να γράφεις ιστορίες και παραμύθια που αγγίζουν την ψυχή μας!

Να σε έχει ο Θεός καλά και σου ευχόμαστε κάθε καλό σε σένα και στην οικογένειά σου.