Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Ταξιδιωτικό-Μέρος Α-Dreamtrip

«Ταξίδι στο όνειρο»
Κανκούν Μεξικό και Ντάλλας Τέξας
Της Ζήνας Λυσάνδρου Παναγίδη
Φιλολόγου
Ένα ταξίδι στον νέο κόσμο είναι κάθε φορά μια μεγάλη πρόκληση. Για μένα η Αμερική ήταν το όνειρό μου εξ  απαλών ονύχων. Είχα να ταξιδέψω στην Αμερική από το 2000. Βεβαίως, υπήρχε ένα μειονέκτημα: δεν μπορούσαμε να ταξιδέψουμε ως οικογένεια, γιατί ο Αντρέας μας είχε σχολείο. Για τούτο και δεν μπορούσα να απολαύσω το υπέροχο ταξίδι μας όσο θα επιθυμούσα!
Σε καφετέρια του αεροδρομίου

Πρώτος σταθμός του ταξιδιού μας ήταν το Λονδίνο στο οποίο μείναμε ένα βράδυ σε ένα ξενοδοχείο κοντά στο αεροδρόμιο. Το πρωί στις 8:30 μ.μ. πετούσαμε για τη Νέα Υόρκη. Στο αεροπλάνο γνωρίστηκα με μια οικογένεια από το Λονδίνο που πήγαιναν οικογενειακώς με τα δυο παιδάκια τους και με τον παππού και τη γιαγιά για διακοπές στη Νέα Υόρκη. Όπως χαρακτηριστικά μου είπε η γιαγιά, ο γιος της, της είπε ότι τώρα είναι «Pay back time», γι’ αυτό και τους έκανε δώρο το ταξίδι αυτό. Πόσοι από μας σκέφτομαι το εφαρμόζουν αυτό;
Στο αεροπλάνο με την Κάρολ

Μετά από εφτά ώρες ταξίδι με τη British Airways, προσγειωθήκαμε στο αεροδρόμιοIFK σε μια Νέα Υόρκη βροχερή μα τόσο απολαυστική. Από το Terminal 7, όπου προσγειωθήκαμε, πρέπει να πάω στο Terminal 8 με Airtrain, γιατί θα συνεχίσουμε το ταξίδι μας για Μεξικό με American Airlines. Πιστεύω ότι και πρώτη φορά να φτάσει κάποιος, πολύ εύκολα θα τα καταφέρει, αφού όλοι είναι τόσο πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν.
Βροχερός καιρός στη Νέα Υόρκη

Αμέσως προχωρώ στον έλεγχο που είναι για όλες τις πτήσεις. Ουρές από ανθρώπους κάθε ηλικίας, χρώματος και φυλής. Πανσπερμία λαών. Ένα μωσαϊκό εθνοτήτων. Για πρώτη φορά βίωσα το κουτί όπου μας ελέγχουν με τα χέρια ψηλά. Όλα για την ασφάλεια των πτήσεων. Βίωσα, όμως, και την ευγένεια των υπαλλήλων, το χαμόγελο όλων, την ευγένεια, την προθυμία να εξυπηρετήσουν.
Απολαμβάνουμε τα φρούτα μας με τους καλούς μου
 φίλους Σωτήρη και Ελένη Κυριάκου σε καφετέρια του αεροδρομίου JFK.
Η πτήση μας για το Κανκούν στο Μεξικό καθυστέρησε δύο ώρες, αλλά σε όλη την πτήση σχεδόν κοιμόμουν. Φτάσαμε στο Κανκούν και αμέσως μας περίμεναν αυτοκίνητα από το ξενοδοχείο για να μας πάρουν στο ξενοδοχείο μας, το Hard Rock, ένα πεντάστερο φοβερό. Αμέσως, μόλις βγήκαμε έξω από το αεροδρόμιο, νιώσαμε τη ζέστη να μας τυλίγει.

Η πρώτη εντύπωση από την περιοχή είναι ότι είναι καθαρά τουριστική. Ωραίοι δρόμοι, όλο ξενοδοχεία πολυτελείας. Στο ξενοδοχείο μας τα νιάτα από Ελλάδα και Κύπρο που έφτασαν πριν από εμάς διασκέδαζαν στους ρυθμούς της ροκ μουσικής. Μας έκαναν εντύπωση οι βιτρίνες του ξενοδοχείου που ήταν γεμάτες με ρούχα τραγουδιστών της ροκ μουσικής, όπως του Έλβις Πρίσλεϊ, κ.ά.


Το δωμάτιό μας καταπληκτικό με θέα στον ωκεανό, και με ένα μεγάλο τζακούζι πλάι στα δυο μεγάλα κρεβάτια. Το πρωί της πρώτης μας μέρας στο Κανκούν, ξύπνησα από τις 4, πριν ακόμη φέξει, αλλά σε λίγο, στις 5 και μισή ο ήλιος βγήκε και γέμισε την πλάση φως. 
Η θέα από τη βεράντα του δωματίου μας καταπληκτική!
Ξενοδοχείο Hard Rock
Η πισίνα σχεδόν ενωμένη με τον Ωκεανό

Η υπέροχη παραλία μας


  

Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Παναγία του Τοχνίου στο κατεχόμενο χωριό Μάνδρες της επαρχίας Αμμοχώστου

Στα ανατολικά του χωριού Μάνδρες Αμμοχώστου ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος μάς οδηγεί κατευθείαν στο μοναστήρι της Παναγίας του Τοχνίου ή Δεχνιού. Η Μονή του 12 ου αιώνα ανήκει στην Αρχιεπισκοπή και είχε δύο εικόνες της Παναγίας: η παλαιότερη έφερε την επιγραφή "Παναγία η Τοχνιώτισσα, ενώ η νεότερη "Παναγία η Τεχνιώτισσα".
Από το Λευκόνοικο, τη γενέτειρά μου, κατευθυνόμαστε ανατολικά προς το Τρίκωμο. Περνάμε τα γειτονικά χωριά Γύψου, Λάπαθος και Σύγκραση, εκεί που υπάρχει το σχήμα της Κύπρου κάτω από το εκκλησάκι των Αγίων Τριών Παίδων με το θαυματουργό αγίασμά τους, και στρίβουμε αριστερά προς τα βόρεια, προς τους νότιους πρόποδες του Πενταδάκτυλού μας.
Πρώτα συναντούμε το χωριό Άγιος Ιάκωβος, ο Άης Άκουφος, όπως ήταν τότε σε μας γνωστό, που ήταν αμιγώς τουρκοκυπριακό χωριό. Τώρα, πώς γίνεται ένα χωριό Τουρκοκυπρίων να έχει όνομα αγίου, ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι πρόκειται για εξισλαμισθέντες Έλληνες. Λέγεται, μάλιστα, ότι όσοι κάτοικοι δεν ενέδωσαν στους εκβιασμούς και δεν εξισλαμίσθησαν, πήγαν βορειότερα που είχαν τις μάντρες τους και έκαναν νέο χωριό, που ονομάστηκε Μάνδρες. Οι Μάνδρες συνορεύουν με τα χωριά, Ακανθού, στα βορειοδυτικά, Πλατάνι και Λευκόνοικο στα νοτιοδυτικά και με την Καντάρα στα ανατολικά.
Το μοναστήρι της Παναγίας είναι το σημαντικότερο εκκλησιαστικό μνημείο της περιοχής. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο τέμπλο του υπάρχει επιγραφή με τα ονόματα "Διονυσίου ηγουμένου και Πέτρου ιερομονάχου".

Αξίζει να αναφερθεί μια παράδοση που αναφέρει ότι ένας καλόγερος ανέβηκε σε ένα βράχο στα βόρεια του μοναστηριού, για να γλυτώσει από τους Τούρκους. Όταν αυτοί τον ακολούθησαν, ο καλόγερος κάλεσε την Παναγία να τον σώσει, λέγοντας: "Παναγία μου, σώσε με". Αμέσως, άνοιξε τα χέρια του και πέταξε στον λόφο που βρισκόταν απέναντι. Όταν επιχείρησαν να κάνουν το ίδιο και οι Τούρκοι διώκτες του, γκρεμοτσακίστηκαν. 


Πήγαμε στις Μάνδρες, γιατί η καλή μου φίλη και γνωστή τραγουδίστρια Στέλλα Γεωργιάδου, με την οποία πραγματοποιήσαμε αυτό το προσκύνημα στη γη μας, ήθελε να γνωρίσει το χωριό της γιαγιάς της από την πλευρά του πατέρα της, η οποία παντρεύτηκε στη Γύψου, αλλά μιλούσε στα εγγόνια της για τις Μάντρες. Εκεί η Στέλλα ένιωσε ότι βρήκε τις ρίζες της. Σαν να της μίλησε η μάνα γη. Ενθουσιαστήκαμε. Εγώ ήξερα το χωριό, γιατί εκεί ζούσε η ξαδέλφη μου η Παναγιώτα Καραγιάννη.

Η διαδρομή από το μικρό αυτό χωριουδάκι στους πρόποδες του Πενταδάκτυλου μέχρι το μοναστήρι είναι καταπληκτική. Η σκηνογραφία εξαίσια.Μπροστά μας το βουνό απαλό και γλυκό, πνιγμένο στο πράσινο. Στα δεξιά μας κάτω απλώνεται η πεδιάδα της Μεσαορίας και ο κόλπος της Αμμοχώστου. Θέα ασύλληπτης ομορφιάς! Μαγευτήκαμε! Μα και πληγωθήκαμε!Τότε θυμηθήκαμε τον ποιητή: "Μούντζωσέ μας, Πενταδάκτυλε ακριβέ, έτσι π' αφήσαμε τόσο άφρονα να τουρκοπατηθείς!" Κώστας Μόντης

Σ
Αυτό το κυπαρίσσι στα βόρεια του μοναστηριού έχει ύψος 27 μέτρα και πλάτος 4 μέτρα. Η παράδοση αναφέρει ότι κάποτε ξυλοκόποι προσπάθησαν να το κόψουν, αλλά στο σημείο που κάρφωσαν το τσεκούρι έτρεξε πολύ αίμα. Το έβαλαν στα πόδια, τρομαγμένοι. Λένε, μάλιστα, ότι ακούστηκε και ένας γογγυσμός, κραυγή πόνου, γεγονός που μας θυμίζει αρχαίες δοξασίες, σύμφωνα με τις οποίες στους κορμούς των δέντρων κατοικούσαν νύμφες και νεράιδες που γόγγυζαν μόλις ο ξυλοκόπος προσπαθούσε να τα κόψει!

Καταλήγοντας, θα ήθελα να αναφέρω ότι μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την κατάληψη της πανέμορφης και πλούσιας επαρχίας μας από τους Τούρκους, η Μονή του Τοχνίου βεβηλώθηκε και συλήθηκαν οι αρχαίες και πολύτιμες εικόνες του εικονοστασίου της. Επίσης, ολόκληρες παραστάσεις από τον τοιχογραφικό διάκοσμο του καθολικού αφαιρέθηκαν. Σήμερα, η Μονή έχει την τύχη εκατοντάδων άλλων εκκλησιών μας που χρησιμοποιούνται ως μάντρες ζώων.

Ευτύχημα αποτελεί η επιτυχία της Εκκλησίας της Κύπρου να εντοπίσει και να επαναπατρίσει δύο από τις εικόνες της Μονής του Τοχνίου. Ας ευχηθούμε και οι άλλες 22,000 εικόνες που κλάπηκαν και βρίσκονται στα χέρια ανίερων και κλεπταποδόχων συλλεκτών, να επιστρέψουν εκεί που ανήκουν!

Δευτέρα 21 Απριλίου 2014

Πώς η Ρωσία πούλησε την Αλάσκα στους Αμερικάνους


ea176c3aa1212f484280876dc34a4432_MΤο 1867 η Ρωσία πούλησε στις ΗΠΑ την Αλάσκα αντί 7,2 εκατ. δολαρίων. Μόνο τα πρώτα 50 χρόνια, οι Αμερικάνοι κέρδισαν από αυτή τη γη 100 φορές περισσότερα. Πώς συνέβη, και η τσαρική εξουσία έχασε ένα τόσο προσοδοφόρο μέρος;
Το αναρτημένο στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης «αίτημα» για «προσάρτηση» της Αλάσκας στη Ρωσία, μάζεψε ήδη περισσότερες από 35 χιλιάδες υπογραφές. Πολλοί, ακόμα και σήμερα, θεωρούν ότι οι Αμερικάνοι έκλεψαν την Αλάσκα από τους Ρώσους, ή την ενοικίασαν και δεν την επέστρεψαν. Σε αντίθεση με τους μύθους που κυκλοφόρησαν, η συναλλαγή ήταν «καθαρή» και οι δυο πλευρές είχαν σοβαρούς λόγους για να την πραγματοποιήσουν.
Τον 19ο αιώνα η Ρωσική Αλάσκα αποτελούσε ένα κέντρο του διεθνούς εμπορίου. Στην πρωτεύουσά της Νοβοαρχάνγκελσκ (σήμερα Sitka), γινόταν εμπόριο κινεζικών υφασμάτων, τσαγιού, ακόμη και πάγου, το οποίο χρειαζόταν ο αμερικανικός νότος πριν εφευρεθούν τα ψυγεία. Κατασκευάζονταν πλοία και εργοστάσια, εξορυσσόταν κάρβουνο. Είχε ήδη γίνει γνωστή ή ύπαρξη πολλών κοιτασμάτων χρυσού. Να πουλήσεις έναν τέτοιο τόπο, φαινόταν τρέλα.
Με τις «ευλογίες» των Τσάρων
Τους ρώσους έμπορους προσέλκυαν στην Αλάσκα οι οδόντες του θαλάσσιου ίππου (ή Οδόβαινου) που θεωρούνταν το ίδιο πολύτιμοι με το ελεφαντόδοντο, και η πολύτιμη γούνα του σαρκοφάγου υδρόβιου θηλαστικού ενυδρίδα, η οποία αποτελούσε προϊόν εμπορικής ανταλλαγής με τους ντόπιους. Συντονιστής αυτής της δραστηριότητας ήταν η λεγόμενη Ρωσο-Αμερικανική εταιρία την οποία είχαν ιδρύσει θαρραλέοι άνθρωποι, ρώσοι επιχειρηματίες του 18ου αιώνα, ταξιδιώτες, και γενικά άτομα με εμπορικό δαιμόνιο. Στην εταιρία ανήκαν όλες οι εμπορικές δραστηριότητες που σχετίζονταν με την Αλάσκα, και αυτή μπορούσε να συνάπτει ανεξάρτητα εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες, είχε τη σημαία της και το δικό της νόμισμα, τα «μάρκα» από δέρμα ζώων.
Αυτά τα προνόμια είχε χορηγήσει στην εταιρία η τσαρική κυβέρνηση, η οποία δεν έπαιρνε μόνο τεράστιους φόρους από αυτή, αλλά διέθετε και μερίδιο στην εταιρία, καθώς μεταξύ των μετόχων της περιλαμβάνονταν οι Τσάροι και μέλη των οικογενειών τους.
Ο ρώσος Πισαρό
GettyImages_Fotobank_WU00-0081_468
«Βασικός άρχων» των ρωσικών συνοικισμών στην Αμερική ήταν ο προικισμένος έμπορος, Αλεξάντρ Μπαράνοφ. Αυτός, έκτιζε σχολεία και εργοστάσια, μάθαινε τους ντόπιους να καλλιεργούν γογγύλια και πατάτες, κατασκεύαζε φρούρια και ναυπηγεία, διεύρυνε την εκμετάλλευση των ενυδρίδων. Ο ίδιος αποκαλούσε τον εαυτό του «ρώσος Πισαρό» (γάλλος ζωγράφος, εκπρόσωπος του ιμπρεσιονισμού) και ρίζωσε στην Αλάσκα όχι μόνο για προσωπικό πλουτισμό, αλλά και για λόγους καρδιάς, μιας και πήρε για σύζυγό του την κόρη του φυλάρχου των Αλεούτιων (του αυτόχθονα πληθυσμού των Αλεούτιων νήσων της Αλάσκας).
Επί Μπαράνοφ η Ρωσο-Αμερικανική εταιρία είχε τεράστια έσοδα, κέρδος πάνω από 1000%! Όταν ο Μπαράνοφ στα βαθιά του γεράματα παραιτήθηκε από τις δραστηριότητές του, τη θέση του πήρε ο πλωτάρχης του ρωσικού ναυτικού, Λεόντι Χαγκεμάιστερ, ο οποίος έφερε μαζί του νέο προσωπικό και μετόχους από τους κύκλους του στρατού. Πλέον, σύμφωνα με το καταστατικό, την εταιρία μπορούσαν να διευθύνουν μόνο αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού. Οι εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων συγκέντρωσαν στα χέρια τους την κερδοφόρα επιχείρηση, αλλά οι ενέργειές τους ήταν αυτές που οδήγησαν την εταιρία στην κατάρρευση.
Αυτόχθονες, φτώχεια, εξέγερση, καταστολή
Τα νέα αφεντικά όρισαν για τους ίδιους αστρονομικές αμοιβές, δηλαδή στους απλούς αξιωματικούς από 1500 ρούβλια το χρόνο (ποσό συγκρίσιμο με τις αποδοχές των υπουργών και γερουσιαστών), ενώ στον επικεφαλής της εταιρίας 150.000 ρούβλια. Την ίδια ώρα, οι τιμές για την αγορά γούνας από τον ντόπιο πληθυσμό μειώθηκαν στο ήμισυ. Τελικά, τα επόμενα είκοσι χρόνια οι Εσκιμώοι και Αλεούτιοι εξολόθρευσαν σχεδόν όλες τις θαλάσσιες ενυδρίδες στερώντας από την Αλάσκα το πιο επικερδές βιοποριστικό και εμπορικό έργο. Οι αυτόχθονες άρχισαν να ζουν στην ανέχεια και οργάνωναν εξεγέρσεις τις οποίες οι Ρώσοι κατέστελλαν βομβαρδίζοντας με τα πολεμικά πλοία τα παράκτια χωριά.
Οι αξιωματικοί επιχείρησαν να βρουν άλλες πληγές κέρδους. Τότε άρχισε το εμπόριο πάγου και τσαγιού, ούτε αυτό όμως οι αδαείς επιχειρηματίες δεν μπόρεσαν να το οργανώσουν με σοφία και ταυτόχρονα, δεν προέβαιναν σε μείωση των προσωπικών αμοιβών τους. Τελικά η Ρωσο-Αμερικανική εταιρία κατέστη εξαρτώμενη από τις κρατικές επιχορηγήσεις, 200.000 ρούβλια το χρόνο, κάτι που όμως δεν έσωσε την κατάσταση. Σαν να μην έφτανε αυτό, άρχισε και ο Κριμαϊκός πόλεμος κατά τον οποίο εναντίον της Ρωσίας στράφηκαν Αγγλία, Γαλλία και Τουρκία. Τότε πια έγινε προφανές ότι η Ρωσία δεν μπορούσε ούτε να υποστηρίξει με χρήματα και άλλους πόρους την Αλάσκα, ούτε να την προστατέψει. Οι θαλάσσιες οδοί τέθηκαν υπό τον έλεγχο των συμμάχων. Ακόμη και η προοπτική εξόρυξης χρυσού κατέστη ένα προβληματικό εγχείρημα. Υπήρχε ο φόβος ότι η εχθρική Αγγλία θα μπορούσε να αποκλείσει την Αλάσκα και τότε η Ρωσία θα έμενε χωρίς τίποτα.
Η ένταση μεταξύ Μόσχας και Λονδίνου αυξανόταν, από την άλλη όμως, οι σχέσεις με την Αμερική ήταν πιο θερμές από ποτέ. Η ιδέα της πώλησης της Αλάσκας γεννήθηκε σχεδόν ταυτόχρονα και στις δυο πλευρές. Και τότε ο επιτετραμμένος της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον, Έντουαρντ Στιόκλ, άρχισε ύστερα από εντολή του τσάρου τις διαπραγματεύσεις  με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ουίλιαμ Σιούαρντ.
Η ρωσική σημαία δεν θα υποσταλεί
GettyImages_Fotobank_EQ01-3655_468
Ενώ οι αξιωματούχοι έκαναν τις διαπραγματεύσεις, η κοινή γνώμη και στις δυο χώρες τάχθηκε κατά της συναλλαγής. «Πώς θα παραδώσουμε μια γη, για την ανάπτυξη της οποίας καταθέσαμε τόσες δυνάμεις και χρόνο, μια γη στην οποία πέρασε ο τηλέγραφος και άνοιξαν χρυσορυχεία;», έγραφαν οι ρωσικές εφημερίδες. «Τι να το κάνει η Αμερική αυτό το “σεντούκι με πάγο” και 50 χιλιάδες άγριους Εσκιμώους που πίνουν ιχθυέλαιο για πρωινό;», ήταν η θυμωμένη άποψη του αμερικανικού Τύπου, ενώ κατά της συναλλαγής δεν τασσόταν μόνο αυτός, αλλά και η Γερουσία και το Κογκρέσο. Παρ’ όλα αυτά, στις 30 Μαρτίου 1867 υπεγράφη στην Ουάσιγκτον η συμφωνία για την πώληση 1,5 εκατομμυρίου εκταρίων ρωσικών κτήσεων στην Αμερική αντί 7,2 εκατ. δολαρίων, ένα ποσό καθαρά συμβολικό. Τόσο φτηνά δεν πωλούνταν ούτε άχρηστες ερημικές εκτάσεις στη Σιβηρία. Η κατάσταση όμως ήταν κρίσιμη και θα μπορούσε να μην ληφθεί ούτε αυτό.
Η επίσημη παράδοση της γης έγινε το 1867 στο Νοβοαρχάνγκελσκ. Τα αμερικανικά και ρωσικά στρατιωτικά τμήματα παρατάχθηκαν δίπλα από το κοντάρι της σημαίας, από τον οποίο άρχισε υπό τον ήχο κανονιοβολισμών να υποστέλλεται η ρωσική σημαία. Αυτή όμως μπλέχτηκε στο υψηλότερο σημείο του ιστού. Τότε εστάλη ένας ναύτης να σκαρφαλώσει στο κοντάρι και εφόσον δεν υπήρχε άλλος τρόπος την έσκισε στο σημείο που είχε μπερδευτεί, αλλά ο αέρας του την πήρε από τα χέρια και αυτή πέφτοντας κάλυψε τις παραταγμένες ξιφολόγχες των ρώσων στρατιωτών. Κακό σημάδι! Στη συνέχεια, οι αμερικανοί άρχισαν να επιτάσσουν τα κτίρια της πόλης, η οποία μετονομάστηκε σε Σίτκα. Μερικές εκατοντάδες Ρώσων οι οποίοι αποφάσισαν να μην πάρουν την αμερικανική υπηκοότητα υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν με εμπορικά πλοία και αφίχθησαν στην πατρίδα μόνο τον επόμενο χρόνο.
Δεν πέρασε πολύς καιρός, που από το «σεντούκι με πάγο», άρχισε να ρέει σαν ποτάμι ο χρυσός. Στην Αλάσκα άρχισε ο λεγόμενος «Πυρετός του χρυσού του Κλοντάικ», που απέφερε στις ΗΠΑ εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Γεγονός που προκαλεί μελαγχολία βέβαια. Ποιος ξέρει όμως, πως θα είχαν εξελιχθεί οι σχέσεις των μεγαλύτερων παγκοσμίων δυνάμεων αν η Ρωσία δεν είχε απαλλαγεί έγκαιρα από μια προβληματική και ζημιογόνα περιοχή, από την οποία μπορούσαν να αποκομίσουν κέρδος μόνο οι ικανοί και τολμηροί έμποροι, και πάντως σε καμία περίπτωση οι γραφειοκράτες της διοίκησης του ναυτικού.

Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

Παρουσίαση Βιβλίου
Κυριακής Παρακευά «Ακούει κανείς;»
Λεμεσός 2014
Εκδόσεις Αριστοτέλους
Της Ζήνας Λυσάνδρου Παναγίδη
Φιλολόγου, MSc

Δοξολογώ κι ευγνωμονώ γι’ άλλη μια φορά τον Θεό και Δημιουργό μας για την ευλογία που μου χάρισε να έχω στη ζωή μου ως πρότυπό μου την πολυαγαπημένη και σεβαστή μου φιλόλογο, την πρεσβυτέρα κ. Κυριακή Παρασκευά από το Λευκόνοικό μας.

Αναντίρρητα, η κ. Κυριακή Παρασκευά σαν άλλος Πυγμαλίων κατάφερε εξ απαλών ονύχων να μας εμπνεύσει τον έρωτα του καλού. Ήταν η ζώσα παρουσία του πνευματικού ανθρώπου στη ζωή μας και πρότυπο δικό μου, αλλά πιστεύω και άλλων πολλών μαθητών της. Κάθε φορά που παρουσιάζει μια εκδήλωση στον Δήμο μας ή εκδίδει ένα νέο έργο, νιώθουμε ότι ανεβάζει τον πήχη πιο ψηλά για όλους μας.

Αυτό συμβαίνει σήμερα σε μένα, γιατί χθες βράδυ άρχισα να διαβάζω το νέο της βιβλίο που είχε γι’ άλλη μια φορά την καλοσύνη να μας το στείλει και να μας το αφιερώσει οικογενειακώς με πολλή αγάπη, όπως και τα προηγούμενά της: τις ποιητικές συλλογές «Ασάλευτα και πολυσάλευτα», (1982) «Γη μου πελαγινή»(2008) και το πεζό της: «Εκεί που χόρευε το φως»(2006) (Αφηγήματα-Διηγήματα).

Ο τίτλος του αρκετά εύγλωττος: «Ακούει κανείς;». Είναι ένα ευσύνοπτο βιβλίο,   ογδόντα έξη μόλις σελίδων, πλαισιωμένο από ένα όμορφο λιτό εξώφυλλο σε μια απόχρωση του θαλασσιού χρώματος, όπου στο μπροστινό μέρος υπάρχει μια εξαίσια φωτογραφία μιας γλυκιάς ακρογιαλιάς με τρία ιστιοφόρα στην ποδιά της κυματόεσσας θάλασσας με το σκούρο μπλε της χρώμα που πάνω της ιριδίζουν οι ακτίνες του ήλιου που ξεγλυστρούν από το έρκος των σκούρων σύννεφων.

Το νέο βιβλίο της κ. Παρασκευά είναι συλλογή χρονογραφημάτων, γι’ αυτό και παραθέτει στην αρχή του βιβλίου έναν ορισμό του χρονογραφήματος, καταφεύγοντας στην αυθεντία του μ. Ανδρέα Χριστοφίδη, φιλολόγου- λογοτέχνη, πρώην Υπουργού Παιδείας της Κύπρου, ο οποίος ανάμεσα σε άλλα αποφαίνεται:
«Μια ανάλαφρη στην επιφάνεια
αλλά βαθύτερη ουσιαστικά τομή
στην ψυχή του ανθρώπου».

Ακριβώς μια τομή στην ψυχή του ανθρώπου, του πιο όμορφου δημιουργήματος του Θεού, κάνει η κ. Παρασκευά στα εικοσιτέσσερα χρονογραφήματά της που διάβασα απνευστί ψες αργά το βράδυ και ξύπνησα σήμερα χαράματα και ρούφηξα το περιεχόμενό τους. Γι’ αυτό και γράφω τούτες τις σκέψεις τούτο το όμορφο λιοπερίχυτο πρωινό που το γλυκαίνει πιο πολύ η συναισθηματική μου φόρτιση.

Με κάθε χρονογράφημά της η συγγραφέας υψώνει μια κραυγή διαμαρτυρίας για το άδικο που κυριαρχεί στον κόσμο. Γίνεται έτσι διαπρύσιος κήρυκας των ευγενέστερων ιδανικών του ανθρώπινου πνεύματος που κατάφορα παραβιάζονται σε όλο τον πλανήτη μας. Ακούει κανείς;

Το ερώτημα απευθύνεται στους ισχυρούς τούτου του κόσμου που κωφεύουν μπροστά στις οιμωγές του πόνου του αδυσώπητου που κατατρώει τις ψυχές και τις ζωές των ανθρώπων αδιακρίτως χρώματος, φυλής ή θρησκείας. Όμως, «τη γνώμη των δυνατών ποιος θα μπορέσει την αλλάξει;» αφού «καθένας χωριστά ονειρεύεται και δεν ακούει τον βραχνά των άλλων;», κατά πως λέει κι ο ποιητής.

Αξίζει να τονιστεί ότι η κ. Παρασκευά με την ευαισθησία της που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο, από την Ιαπωνία ως τη Σρι Λάνκα κι από την  Παλαιστίνη, τον Λίβανο και την Αφρική, ως την Ελλάδα και την Κύπρο, ανασύρει στην επιφάνεια ιστορίες ανθρώπων που η μοίρα τούς έλαχε να ψηλαφήσουν και να νιώσουν στο πετσί τους την οργή της φύσης ή το τέρας των αδυναμιών που καραδοκούν να ρουφήξουν το αδύναμο πλάσμα ή την πείνα, ή, κυρίως, τον πόλεμο. Και πάλι ο ποιητής Σεφέρης πολύ εύστοχα θα μας θυμίσει στο ποίημά του «Ο τελευταίος σταθμός»:
«Εύκολα τρίβεται ο άνθρωπος μες τους πολέμους…
Ο άνθρωπος είναι μαλακός, ένα δεμάτι χόρτο…».

Το πιο καταπληκτικό, όμως, για μένα, είναι ότι η κ. Παρασκευά στην ωριμότητά της, μας έδωσε με τη γραφίδα της κείμενα-διαμάντια που, μέσα στη λιτότητά τους, είναι κατάφορτα από μεγαλοσύνη και ανθρωπιά, που αποπνέουν  αρχοντιά και μεγαλείο ψυχής, ασίγαστη πίστη στον Θεό, εμφυσούν την αγάπη για το μέτρο και την αρμονία, εμπνέουν την αγάπη για τη μάνα γη Μητρίδα μας.

 Ομολογώ, παράλληλα, ότι με συνεπήρε η ευαισθησία της και με ταξίδεψε με τα φτερά του λυρισμού της στην κατεχόμενη γη μας, στο Λευκόνοικό μας, στο σπίτι της, όπου έκανε το προσκύνημα με τα εννέα εγγόνια της. Ταυτόχρονα, ένιωσα ότι μέσω της γραφίδας της μεταλαμπαδεύει τις αρετές της ψυχής της, τα πιστεύω της, τις αξίες που πρεσβεύει, ντυμένες με το πέπλο της αγάπης, της ευαισθησίας, της ανθρωπιάς και της καλοσύνης, δοσμένες σε μια πλούσια και πολύ εκφραστική γλώσσα.

Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω ότι η φιλολογική της σκευή, εγκρατής της φιλολογίας ούσα, καθώς και η ουμανιστική της κουλτούρα, συνδυασμένη με τις θεολογικές της γνώσεις, της προσδίδουν  μια μόρφωση μοναδική και αξεπέραστη, μόρφωση που εμείς οι μαθητές της δεν μπορούμε καν να φτάσουμε στις παρυφές της. Γι’ αυτό υποκλινόμαστε μπροστά στο μεγαλείο της!

Ένα άλλο πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των χρονογραφημάτων της συγγραφέως είναι και η επιγραμματικότητα, η πυκνότητα των νοημάτων και ο υπαινικτικός λόγος. Στην ουσία, μέσα σε λίγες σελίδες, υπάρχουν συμπυκνωμένα πολλά νοήματα και εκπέμπει πολλαπλά μηνύματα με πολλούς αποδέκτες, όπως π.χ. το οικολογικό μήνυμα στο πρώτο χρονογράφημα «Είμαι ένα έλατο του Ταύγετου», στο οποίο καταλήγει με πολλή φιλοσοφική διάθεση:
«Φοβάμαι, η μάνα φύση όλη θα εκδικηθεί.
Μ’ ακούτε; Προλάβετε την εκδίκησή της».

Οφείλω να ομολογήσω ότι συγκλονίστηκα από το δεύτερο χρονογράφημα με το πεινασμένο της γης μαύρο παιδί, από τον ναρκομανή, την κοπέλα από τη Σρι Λάνκα, από τα θύματα του πολέμου στον Λίβανο και τη Λωρίδα της Γάζας, και από πολλές ιστορίες ακλόνητης πίστης στον Θεό! 
Σταμάτησα με ευλάβεια στην ιστορία του βοσκού:
«Ο αγαθός τσοπάνης, ο παπάς με το τριμμένο ράσο, ο ανεξίκακος, δεν ήταν άλλος από τον «άγροικο», τον απλοικό άνθρωπο, που δεν έμαθε να διαβάζει και να γράφει καλά καλά, ήταν ο θεοδίδακτος άγιος της Κύπρου που καταντρόπιασε τον αιρεσιάρχη Άρειο, ήταν ο άγιος που ανέστησε προς ώρας τη νεκρή κόρη του, ήταν ο θαυματουργός άγιος Σπυρίδων, επίσκοπος Τριμυθούντος. Τι κι αν τον είπαν και ήταν «άγροικος;»
Είναι της Κύπρου το σεμνό και θείο βλάστημα!
Των ορθοδόξων όλων το καύχημα!»

Μέσα σ’ αυτό το κομπολόι από δραματικές ιστορίες, να  σου προβάλλει μπροστά μου και η ιστορία του αγαπημένου μας καθηγητή των Μαθηματικών, του Σωτήρη Μιχαήλ, αγνοούμενου από το 1974:
«Τον έστειλαν προς τον Άγιο Χρυσόστομο, το μοναστήρι στον Κουτσοβέντη. Καλά καλά ούτε στρατιωτικά ρούχα δεν είχαν να του δώσουν. Πήγε με το γκρίζο παντελόνι και το γαλάζιο πουκάμισο. Πήγε με ψυχή!
Πήγε, αλλά δεν γύρισε ο Σωτήρης. Κάποιοι, λιγοστοί, που γύρισαν είπαν-δεν το’ παν στη γυναίκα του-πως τον είδαν πληγωμένο να βογγάει στην άκρη του δρόμου, αβοήθητο, ύστερα από έναν ανελέητο φρικτό βομβαρδισμό… Τίποτε άλλο…»  

Προχωρώντας, η συγγραφέας σταματά στους δεκατρείς ηρωομάρτυρες της φονικής έκρηξης στο Μαρί!
«Πήγα στο Μαρί. Πυρίκαυστο, αγνώριστο… Όλεθρος, συμφορά σαν αυτή που περιγράφεται στη Βίβλο.
Πήγα στο Μαρί.
……
Όλα έγιναν στάχτες…
Εδώ λες και ο χρόνος σταμάτησε στις 11 του Ιούλη του 1011.
Πού πήγαν οι μαχητές;
Πού πήγαν οι 13 ανυποχώρητοι;
Αλήθεια, πού οι 13 ηρωομάρτυρες;
Πήγα στο Μαρί. Εδώ σιωπή».

Το τελευταίο χρονογράφημα τιτλοφορείται «Ψυχής άλγος», και περιγράφει την επίσκεψή της  με τα παιδιά και τα εγγόνια της στο πατρικό της σπίτι στο Λευκόνοικο και στις ερειπωμένες και βεβηλωμένες εκκλησιές μας. Μέσα από την οδύνη της ψυχής της ξεπηδά και η αδελφοσύνη, η κατανόηση για τον «άλλο», τον ξένο, τη γυναίκα που κατοικεί σήμερα στο σπίτι της, και δίνει ένα μάθημα ανθρωπιάς και χριστιανικής αγάπης:
«Προς τη έξοδο πλησίασα τη Φατμά και της είπα:
«Μακάρι ο Θεός να τα φέρει να ξαναπάς εσύ στο σπίτι σου κι εγώ στο δικό μου»…

Σταύρωσα το ξωπόρτι του σπιτιού μου και μπήκα στο αυτοκίνητο».   

Ανακεφαλαιώνοντας, η κ. Κυριακή Παρασκευά σε αυτή τη συλλογή των χρονογραφημάτων της με τίτλο «Ακούει κανείς;» καταθέτει τον σπαραγμό της ψυχής της για τα πάθια και τους καημούς του κόσμου. Καταφέρνει να μας συγκλονίσει με την καίρια γραφή της, τις επαναλήψεις, τον ρωμαλέο λόγο της, τον καθάριο, τον διαυγή, όπως και με το αξιοπρεπές ύφος, την ευαισθησία, την ενσυναίσθηση, την ευγένεια που αποπνέουν τα γραφόμενά της, γιατί όλα τα βλέπει κάτω από το βλέμμα του Θεού.

Πιστεύω ακράδαντα ότι έχουμε μια μεγάλη λογοτέχνιδα στο Λευκόνοικό μας, σεμνή και ταπεινή, χωρίς βραβεία και επαίνους του κόσμου τούτου, και είναι τιμή μας που την είχαμε πνευματική μας μητέρα! Ο Θεός να της χαρίζει υγεία να χαρεί τα παιδιά και τα εγγόνια της και να μας δώσει κι άλλα αριστουργήματα!





 






Πέμπτη 10 Απριλίου 2014

Τα αληθινά μυστικά των επιτυχημένων παιδιών

Δημοσιεύθηκε: 17 Μαρτίου 2014 Κατηγορίες: Επιστήμες, Τέχνες & Πολιτισμός


17585879_485e802225846a2fafed896ea12eeb8e.limghandler
Ένα διορατικό και προκλητικό βιβλίο του Καναδού δημοσιογράφου και συγγραφέα Paul Tough με τον τίτλο How Children Succeed: Grit, Curiosity, and the Hidden Power of Character («Πώς επιτυγχάνουν τα παιδιά: Σθένος, περιέργεια και η κρυμμένη δύναμη του χαρακτήρα»), έρχεται να ανατρέψει τα όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα για την ευφυΐα των παιδιών. Μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι η ακαδημαϊκή επιτυχία είναι ένα προϊόν των γνωσιακών ικανοτήτων του είδους της ευφυΐας που μετριέται με τα τεστ IQ. Όμως, νέες έρευνες από οικονομολόγους, ψυχολόγους, νευρολόγους και εκπαιδευτικούς έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι δεξιότητες που δίνουν τη δυνατότητα σ’ ένα παιδί να «πετύχει» δεν έχουν τόσο να κάνουν με την εξυπνάδα όσο με πιο συνηθισμένα στοιχεία του χαρακτήρα, όπως η ικανότητα του να συγκεντρώνεται και να συγκρατεί τις παρορμήσεις του. Η επιμονή, λοιπόν και η περιέργεια σύμφωνα με τον Tough αποτελούν πολύ πιο ισχυρούς παράγοντες από τις γνωσιακές δεξιότητες
 Περιβάλλον και ευφυΐα
Από πού προέρχονται όμως αυτά τα χαρακτηριστικά των επιτυχημένων παιδιών; Και πώς μπορούν να αναπτυχθούν;
Αναζητώντας απαντήσεις, ο Paul Tough εξετάζει πρώτα το πρόβλημα σε νευρολογικό επίπεδο. Μπορεί ιατρικά να εξηγηθεί γιατί τα παιδιά που μεγαλώνουν σε στερητικό, δυσλειτουργικό περιβάλλον έχουν σε γενικές γραμμές μεγαλύτερη δυσκολία να συγκεντρωθούν, να προσηλωθούν στις εργασίες τους και να ανακάμψουν από απογοητεύσεις. Το τμήμα του εγκεφάλου που επηρεάζεται περισσότερο από το πρώιμο στρες είναι ο προμετωπιαίος φλοιός, ο οποίος επιτελεί κρίσιμο ρόλο στον έλεγχο των σκέψεων και στη ρύθμιση της συμπεριφοράς. Όταν αυτή η περιοχή υποστεί βλάβη –όπως συμβαίνει συχνά σε παιδιά που ζουν μέσα στις πιέσεις της φτώχειας– είναι πιο δύσκολο να συγκρατηθούν τα αντιπαραγωγικά ένστικτα.
Η επιστήμη επισημαίνει το πρόβλημα, αλλά δείχνει και τρόπους να ξεπεραστεί. Μελέτες δείχνουν ότι η έγκαιρη προσπάθεια από γονείς ή κηδεμόνες των παιδιών τα βοηθάει να αντισταθμίσουν τη βιοχημική επίδραση του στρες. Και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προωθήσουν τη συγκέντρωση και τον αυτοέλεγχο. «Ο προμετωπιαίος φλοιός ανταποκρίνεται καλύτερα στην παρέμβαση από άλλα τμήματα του εγκεφάλου», γράφει ο Tough, και παραμένει ευεπηρέαστος μέχρι και τα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης.
 Στόχοι: Ακόμη ένα μυστικό της ευφυΐας
Τα σχολεία έχουν την εμπειρία της επιδίωξης καλύτερων βαθμών στις εξετάσεις. Είναι όμως πολύ πιο δύσκολη η ανεύρεση τρόπων για να βοηθήσουν τα νεαρά παιδιά να αναπτύξουν το σθένος τους (αυτό που ο συγγραφέας αποκαλεί «grit»,) και την παθιασμένη αφοσίωση σε κάποιο στόχο. Αυτό είναι κάτι όμως που μπορούν να το κάνουν οι γονείς, αν από τη νηπιακή ακόμη ηλικία θέτουν βραχυπρόθεσμους στόχους στα παιδιά τους.
Από: Ελένη Χαδιαράκου
Πηγή: imommy.gr