Το Συνεργατικό Κίνημα στην Κύπρο γεννήθηκε στο Λευκόνοικο. Το Λευκόνοικο είναι συνυφασμένο με την αρχοντιά, το ήθος και την ποιότητα των ανθρώπων του, μα κυρίως είναι γνωστό για την πολιτιστική του στάθμη και τη συμβολή του στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική πρόοδο του νησιού μας.
Οι κάτοικοι του Λευκονοίκου είμαστε πολύ περήφανοι, γιατί φωτισμένοι και προοδευτικοί άνθρωποι της κωμόπολής μας, ο δάσκαλος Μάρκος Χαραλάμπους και ο τραπεζίτης Ιωάννης Οικονομίδης συνέλαβαν και υλοποίησαν πρώτοι στη γενέτειρά μας την ιδέα του Συνεργατισμού.
Αυτούς τους πρωτεργάτες του Συνεργατισμού έχουμε ιερό χρέος να τους τιμούμε οι απόγονοι, γιατί σε μια εποχή μιζέριας, εκμετάλλευσης και έσχατης εξαθλίωσης των γεωργών, ύψωσαν το ανάστημά τους και έσωσαν τον αγροτικό κόσμο από τη γάγγραινα της τοκογλυφίας. Ανακούφισαν χιλιάδες οικογένειες από τον βραχνά του ξεκληρίσματος των περιουσιών τους για τον άρτο τον επιούσιο.
Το 1911 ήλθε στο Λευκόνοικο ο δημοσιογράφος Βλάσης Γαβριηλίδης, της Ακρόπολης Αθηνών. Είναι πολύ ενδιαφέροντα όσα γράφει:"Προχτές μετέβην επί τούτω στο Λευκόνοικον δια να μελετήσω εκ του πλησίον μίαν χωρικήν σας Τράπεζαν. Διευθυντής αυτής είναι ο δημοδιδάσκαλος του χωρίου. Ένας δυνατός, ογκολιθικός, χονδρός με την υπέροχην κυπριακήν διανοητικότητα ζωγραφισμένην εις το πρόσωπόν του και την κυπριακή φωτιά σπινθηροβολούσαν μέσα από τα μάτια του. Ενόμιζα πως εσυμβόλιζε τον Ηρακλή και ότι είχε σκοτωμένον τον λέοντα της Νεμέας του χωριού του, τον τοκογλύφο. Όταν με οδήγησε εις το Αναγνωστήριον του χωριού του εις μίαν γωνίαν του οποίου-έτσι κι ο Χριστός γεννήθηκε σ' ένα σταύλο-ήτο εγκαθιδρυμένη η πρώτη Χωρική Τράπεζα της Κύπρου".
Όλοι οι Λευκονοικιάτες και οι Λευκονοικιάτισσες μεγαλώσαμε ακούοντας για τον δάσκαλο τον Μάρκο, τον εμπνευσμένο εκπαιδευτικό που άνοιξε νέους ορίζοντες στην πνευματική ζωή της κοινότητάς μας.Ο άλλος μεγάλος άνδρας του Λευκονοίκου, ο Ιωάννης Οικονομίδης, δικηγόρος, βουλευτής που ίδρυσε την Τράπεζα Κύπρου, από τα ταξίδια του στην Ευρώπη γνώρισε τον Συνεργατισμό, ενώ ο δάσκαλος Μάρκος Χαραλάμπους σίγουρα είχε ενημερωθεί για το ζήτημα αυτό από τα φυλλάδια που κυκλοφορούσε ο Άγγλος Διευθυντής του Γραφείου Γεωργίας και διαφήμιζε το μεγάλο θαύμα του Συνεργατισμού.
Έτσι, οι δυο άνδρες του Λευκονοίκου συνεργάζονται για να πετύχουν τον μεγάλο σκοπό, να συμβάλουν στην κοινωνική αναμόρφωση όλου του νησιού μας. Σε γενική συνέλευση στο Λευκόνοικο, στις 21 Νοεμβρίου 1909,τα πρώτα 23 μέλη υπογράφουν το καταστατικό που ετοίμασε ο Ιωάννης Οικονομίδης, με βάση το γερμανικό σύστημα"Raiffeisen", που εδραζόταν πάνω στη συνεργασία, την αλληλεγγύη, τη φιλαλληλία και την απεριόριστη ευθύνη των μελών. Μέχρι να στεριώσει ο θεσμός όλοι δούλευαν αμισθί.
Η επίσημη εγγραφή της "Χωρικής Τραπέζης Λευκονοίκου" γίνεται στις 11 Ιανουαρίου
1917, οπότε και μετονομάζεται σε "Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Λευκονοίκου". Η φήμη της Συνεργατικής του Λευκονοίκου απλώθηκε σε όλη την Κύπρο, γι' αυτό η κυβέρνηση επέλεξε τον Μάρκο Χαραλάμπους για να προετοιμάσει κατάλληλα υποψηφίους γραμματείς απ' όλη την Κύπρο. Η Τράπεζα του Λευκονοίκου έγινε φυτώριο Συνεργατιστών που διακρίθηκαν αργότερα σε ανώτερες θέσεις, όπως ο Σάββας Ιωαννίδης, ο Χριστοφής Οικονομίδης κ.α.
Τη μεγαλύτερη τιμή, όμως, γνώρισε το Λευκόνοικο και η Τράπεζά μας στις 11 Ιουνίου του 1931, όταν σε μια συγκινητική τελετή ο Μάρκος Χαραλάμπους παραλαμβάνει από τον Άγγλο Κυβερνήτη το Κύπελλο για την καλύτερη Συνεργατική Τράπεζα της Κύπρου.
Οι κάτοικοι του Λευκονοίκου είμαστε πολύ περήφανοι, γιατί φωτισμένοι και προοδευτικοί άνθρωποι της κωμόπολής μας, ο δάσκαλος Μάρκος Χαραλάμπους και ο τραπεζίτης Ιωάννης Οικονομίδης συνέλαβαν και υλοποίησαν πρώτοι στη γενέτειρά μας την ιδέα του Συνεργατισμού.
Αυτούς τους πρωτεργάτες του Συνεργατισμού έχουμε ιερό χρέος να τους τιμούμε οι απόγονοι, γιατί σε μια εποχή μιζέριας, εκμετάλλευσης και έσχατης εξαθλίωσης των γεωργών, ύψωσαν το ανάστημά τους και έσωσαν τον αγροτικό κόσμο από τη γάγγραινα της τοκογλυφίας. Ανακούφισαν χιλιάδες οικογένειες από τον βραχνά του ξεκληρίσματος των περιουσιών τους για τον άρτο τον επιούσιο.
Το 1911 ήλθε στο Λευκόνοικο ο δημοσιογράφος Βλάσης Γαβριηλίδης, της Ακρόπολης Αθηνών. Είναι πολύ ενδιαφέροντα όσα γράφει:"Προχτές μετέβην επί τούτω στο Λευκόνοικον δια να μελετήσω εκ του πλησίον μίαν χωρικήν σας Τράπεζαν. Διευθυντής αυτής είναι ο δημοδιδάσκαλος του χωρίου. Ένας δυνατός, ογκολιθικός, χονδρός με την υπέροχην κυπριακήν διανοητικότητα ζωγραφισμένην εις το πρόσωπόν του και την κυπριακή φωτιά σπινθηροβολούσαν μέσα από τα μάτια του. Ενόμιζα πως εσυμβόλιζε τον Ηρακλή και ότι είχε σκοτωμένον τον λέοντα της Νεμέας του χωριού του, τον τοκογλύφο. Όταν με οδήγησε εις το Αναγνωστήριον του χωριού του εις μίαν γωνίαν του οποίου-έτσι κι ο Χριστός γεννήθηκε σ' ένα σταύλο-ήτο εγκαθιδρυμένη η πρώτη Χωρική Τράπεζα της Κύπρου".
Όλοι οι Λευκονοικιάτες και οι Λευκονοικιάτισσες μεγαλώσαμε ακούοντας για τον δάσκαλο τον Μάρκο, τον εμπνευσμένο εκπαιδευτικό που άνοιξε νέους ορίζοντες στην πνευματική ζωή της κοινότητάς μας.Ο άλλος μεγάλος άνδρας του Λευκονοίκου, ο Ιωάννης Οικονομίδης, δικηγόρος, βουλευτής που ίδρυσε την Τράπεζα Κύπρου, από τα ταξίδια του στην Ευρώπη γνώρισε τον Συνεργατισμό, ενώ ο δάσκαλος Μάρκος Χαραλάμπους σίγουρα είχε ενημερωθεί για το ζήτημα αυτό από τα φυλλάδια που κυκλοφορούσε ο Άγγλος Διευθυντής του Γραφείου Γεωργίας και διαφήμιζε το μεγάλο θαύμα του Συνεργατισμού.
Έτσι, οι δυο άνδρες του Λευκονοίκου συνεργάζονται για να πετύχουν τον μεγάλο σκοπό, να συμβάλουν στην κοινωνική αναμόρφωση όλου του νησιού μας. Σε γενική συνέλευση στο Λευκόνοικο, στις 21 Νοεμβρίου 1909,τα πρώτα 23 μέλη υπογράφουν το καταστατικό που ετοίμασε ο Ιωάννης Οικονομίδης, με βάση το γερμανικό σύστημα"Raiffeisen", που εδραζόταν πάνω στη συνεργασία, την αλληλεγγύη, τη φιλαλληλία και την απεριόριστη ευθύνη των μελών. Μέχρι να στεριώσει ο θεσμός όλοι δούλευαν αμισθί.
Η επίσημη εγγραφή της "Χωρικής Τραπέζης Λευκονοίκου" γίνεται στις 11 Ιανουαρίου
1917, οπότε και μετονομάζεται σε "Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Λευκονοίκου". Η φήμη της Συνεργατικής του Λευκονοίκου απλώθηκε σε όλη την Κύπρο, γι' αυτό η κυβέρνηση επέλεξε τον Μάρκο Χαραλάμπους για να προετοιμάσει κατάλληλα υποψηφίους γραμματείς απ' όλη την Κύπρο. Η Τράπεζα του Λευκονοίκου έγινε φυτώριο Συνεργατιστών που διακρίθηκαν αργότερα σε ανώτερες θέσεις, όπως ο Σάββας Ιωαννίδης, ο Χριστοφής Οικονομίδης κ.α.
Τη μεγαλύτερη τιμή, όμως, γνώρισε το Λευκόνοικο και η Τράπεζά μας στις 11 Ιουνίου του 1931, όταν σε μια συγκινητική τελετή ο Μάρκος Χαραλάμπους παραλαμβάνει από τον Άγγλο Κυβερνήτη το Κύπελλο για την καλύτερη Συνεργατική Τράπεζα της Κύπρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου