Συνέχεια παρουσίασης βιβλίου "Ταξιδιωτικές Περιπλανήσεις" της Κίκας Ολυμπίου

Κοπεγχάγη

Η μικρή γοργόνα

Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στη Δανία και τη Νορβηγία. Η Μικρή Γοργόνα καθισμένη στο βραχάκι της λίγο έξω από το λιμάνι της Κοπεγχάγης,  το Τίβολι, το Δημαρχείο, και άλλα κτίσματα μεγαλοπρεπή που σε μεταφέρουν σε άλλες εποχές, «στην ατμόσφαιρα καιρών αλλοτινών».

Ο Πύργος του Άμλετ στο Κρόνμπουργκ ακολουθείται από τη μαγεία των φιόρδ της Νορβηγίας, τα ξύλινα σπίτια τα χωμένα στο πράσινο στο Μπέργκεν ακολουθούνται από την περιγραφή του Όσλο με τη μεγάλη παρέλαση τη μέρα της ανεξαρτησίας, με την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης και

Πάρκο Φρόγκνερ

το πάρκο Φρόγκνερ που φιλοξενεί τα γλυπτά του Νορβηγού γλύπτη Βίγκελαντ, το οποίο περιδιάβασαν μέσα στη βροχή.

Στο δεύτερο κεφάλαιο για την Κωνσταντινούπολη  θαμπώνεται από την ομορφιά της και την ονειρική μαγεία της. Ο συγκλονισμός και το δέος είναι έκδηλα, γιατί όπως αναφέρει πήγαν στην 

Πλησιάζοντας
στην Κωνσταντινούπολη

Κωνσταντινούπολη, «ψάχνοντας για τη δική μας Πόλη, τη χριστιανική, τη βυζαντινή, αυτήν που σώζεται στις 86 εκκλησιές της που επέζησαν και λειτουργούν ακόμα, αυτήν που η γλώσσα και η λατρεία της εξακολουθεί να αντηχεί, όσο λίγος κι αν έμεινε ο Ελληνισμός στην Πόλη».

Το Πατριαρχείο, το Φανάρι, η Μεγάλη του Γένους Σχολή, η Αγία Σοφία,

Η Αγία Σοφία

η Μονή της Χώρας, το Μπαλουκλί, το Τοπκαπί και το Ντολμαμπαχτσέ, οι αυτοκρατορικοί θησαυροί, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ο Βόσπορος, το Καπαλί Τσαρσί, όλα περιγράφονται με γλαφυρότητα, χάρη και πολλή αγάπη από τη συγγραφέα, μαζί με τον πόνο, την οδύνη και τη νοσταλγία για κάτι δικό μας που χάσαμε, αλλά στην ψυχή μας κατέχει ξέχωρη θέση.

Στην Πορτογαλία μάς μεταφέρει στο τρίτο κεφάλαιο, που τη χαρακτηρίζει έναν εξώστη στον Ατλαντικό, η οποία τους εξέπληξε ευχάριστα. «Εδώ τελειώνει η στεριά κι αρχίζει η θάλασσα», γράφει πάνω σε μια πέτρινη στήλη στον Κάβο ντα Ρόκας, το δυτικότερο άκρο της ηπειρωτικής Ευρώπης. Εκπλήττεται όταν μαθαίνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό εμπορίας των πορτογαλικών κρασιών βρίσκεται σε αγγλικά χέρια! Τη συναρπάζει η όμορφη μελαγχολία των φάδος, αυτή η γλυκιά μελωδία που τραγουδούν με τη συνοδεία πορτογαλικής κιθάρας μαυροντυμένες τραγουδίστριες, «ένα έθιμο που επικράτησε προς τιμή της πρώτης φαντίστριας Μαρίας Σεβέρα που πέθανε πολύ νέα». 

Μαρία Σεβέρα

Ειλικρινά, θα ήθελα πολύ να επισκεφτώ την Πορτογαλία μετά από όσα διάβασα από τη συγγραφέα γι’ αυτή τη χώρα και τους ανθρώπους της.

Τέταρτος σταθμός αυτού του υπέροχου ταξιδιού που κάναμε, διαβάζοντας τις Ταξιδιωτικές Περιπλανήσεις της Κίκας Ολυμπίου, είναι η Πολωνία με την πλούσια ιστορία της, που κι εμάς μας καθήλωσε και μας άρεσε υπερβολικά. Η Βαρσοβία, που την ξανάκτισαν πέτρα την πέτρα, η Κρακοβία, με τα ιστορικά της κτήρια που ευτυχώς δεν βομβαρδίστηκε, το Άουσβιτς που σου προκαλεί λιποθυμία, τα παλάτια, οι άνθρωποι «με την καλαισθησία, την ευγένεια και την καθαριότητα». 

Κρακοβία

Μου άρεσε το σχόλιο της συγγραφέως: «Δεν ξέρω αν κρατάει από τη πολυπληθή παλιά τάξη των ευγενών που κάποτε αποτελούσε το 10% του πληθυσμού, αλλά η ευγένεια είναι ένα γνώρισμα που κυριαρχεί στη συμπεριφορά τους». Το μόνο που έχω να παρατηρήσω για την εκδρομή τους στην Πολωνία είναι ότι δεν περιλάμβανε το Ζακοπάνε, 

Ζακοπάνε

ένα από τα ωραιότερα ορεινά θέρετρα της Ευρώπης, που εμείς το λατρέψαμε και θέλουμε πολύ να ξαναπάμε και χειμώνα.

Στο όμορφο αυτό σεριάνι στον κόσμο σειρά έχει η Μόσχα, η «Μέκκα του Αθεϊσμού» κάποτε, που σήμερα το πιο αξιοθέατό της είναι οι θαυμαστές εκκλησίες της. Έμβλημα της Μόσχας στην Κόκκινη Πλατεία, ο Άγιος Βασίλειος με τους πολύχρωμους, κρεμμυδόσχημους τρούλους του. Το Κρεμλίνο είναι γεμάτο εκκλησιές, ο ναός του Χριστού Σωτήρος που ο Στάλιν τον γκρέμισε για να κτίσει κολυμβητήριο, σήμερα υψώνεται και πάλι στη θέση του, σε πείσμα των ανθρώπινων ιδεολογιών που τα έβαλαν με τον Χριστιανισμό και κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι, σαν χιονοστιβάδα. 

Κρεμλίνο

Στο Μοναστήρι του Αγίου Σεργίου, κάπου εβδομήντα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα, με τους 300 μοναχούς λειτουργεί Ιερατική Σχολή. Σταματώ στο Μετρό της Μόσχας που είναι ένα έργο τέχνης. Όνειρο του Λένιν, λειτούργησε για πρώτη φορά το 1935. Κατασκευάστηκε, κι αυτό είναι το συγκινητικό, με εθελοντική εργασία 13.οοο μελών της κομουνιστικής νεολαίας. Και αναρωτιέται η συγγραφέας: «Πώς γίνεται ένα καθεστώς που μπορεί να εμπνεύσει τόση θέληση και προθυμία για δημιουργία, τόση προσφορά, να καταρρέει τόσο άδοξα; Να μην μπορέσει να οδηγήσει αυτόν τον υπέροχο λαό στην ευτυχία που του υποσχόταν. Μεγάλο το θέμα…».

Μοναστήρι Αγίου Σεργίου

Ανάμεσα στις όμορφες και συγκινητικές στιγμές του ταξιδιού  συγκαταλέγεται και το προσκύνημα στο μοναστήρι του Αγίου Σεργίου, όπου στον ναό της Ανάληψης ζήτησαν την άδεια και έψαλαν έναν βυζαντινό ύμνο.  Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι τους έκανε εντύπωση η συνεχής αναφορά της ξεναγού στην εισβολή του Ναπολέοντα το 1812 και η ήττα του από τον στρατηγό Κουτούζοφ, στο Μποροντίνο, 130 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Μόσχας. Το γεγονός αυτό απέδωσε λογοτεχνικά ο Τολστόι στο «Πόλεμος και Ειρήνη». Τέλος, επισκέπτονται την περιοχή Αρμπάτ με τα σπίτια- μουσεία, όπως του Πούσκιν, η οποία ήταν κατώτερη των προσδοκιών τους, ίσως λόγω των διαβασμάτων τους, και τον «Λόφο των 

Σπουργιτιών».

Αρμπάτ

Συνέχεια παρουσίασης βιβλίου "Ταξιδιωτικές Περιπλανήσεις" της Κίκας Ολυμπίου

Επιπρόσθετα, η συγγραφέας αναφέρει συγγραφείς, όπως ο Άντερσεν στην Κοπεγχάγη, ο Νορβηγός συγγραφέας Κνουτ Χάμσουν με την εφιαλτική «Πείνα», ή ο δραματικός συγγραφέας και ποιητής Ερρίκος Ίψεν. Παρελαύνουν, επίσης, πολλά ονόματα μουσικών, όπως ο νορβηγός Έντβαρτ Γκρηγκ, και ζωγράφων που τους συναντά περιδιαβάζοντας στις διάφορες Πινακοθήκες και τα Μουσεία. Στην Πολωνία θα μας θυμίσει τον Σοπέν, τη Μαρία Κιουρί, τον Λεχ Βαλέσα.

Φρειδερίκος Σοπέν

Αναντίρρητα, διαβάζοντας τις Ταξιδιωτικές Περιπλανήσεις της Κίκας Ολυμπίου, απολαμβάνεις και μεταφέρεσαι νοερά σε μέρη που γνώρισες, γυρνάς πίσω και ευφραίνεται η ψυχή σου με όσα ξαναζείς. Μα ταυτόχρονα ξεπηδά και η λαχτάρα για να κινήσεις και για μέρη που δεν είδες, για νέες περιπέτειες. Προσωπικά, θέλω να καταθέσω ότι κάθε φορά που ταξιδεύω με την οικογένειά μου, έχω μαζί μου τα βιβλιαράκια με τις σημειώσεις της Κίκας Ολυμπίου για κάθε χώρα και τα ακολουθώ σε πολλά σημεία, γιατί εμείς ακολουθούμε και το δικό μας πρόγραμμα που να ικανοποιεί και τον γιο μας.

Διασχίζοντας τον Βόσπορο

Ένα άλλο σημείο στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι και η αναφορά σε πολλά σημεία της τραγικής μοίρας της Κύπρου, της ιστορίας της. Συνειρμικά, η συγγραφέας θυμάται και σχολιάζει, συγκρίνει, φιλοσοφεί, εκφράζει ευχές. Σε κάποιο σημείο, όταν η ξεναγός μιλά με πολύ καμάρι για ένα πλοίο-φέρετρο της βασίλισσας των Βίκινγκς στο Όσλο, παρατηρεί η συγγραφέας: «Σκέφτομαι κάποιο δικό μας, ελληνικό καράβι, που έχει ηλικία διπλάσια των δικών τους πλοίων. Πώς θα ένιωθαν, αλήθεια, οι Νορβηγοί, αν είχαν βρει το Καράβι της Κερύνειας του 4^ου  π. Χ.. αι.;

Αρχαίο καράβι της Κερύνειας

 Κι όμως εμείς, νομίζω, πως δεν μιλάμε με τόσο καμάρι, δεν προβάλλουμε όσο θα’ πρεπε το παρελθόν μας. Ίσως γιατί η ιστορία μας πάει τόσο πίσω, ίσως γιατί μας περιβάλλουν μνημεία πολύ παλαιότερα της εποχής των Βίκινγκς, θέατρα και στάδια κι αγάλματα, εκκλησιές κι εικόνες, ίσως γι’ αυτό δεν δίνουμε τόση σημασία».

Το βιβλίο μάς ταξιδεύει σε δύο ηπείρους, την Ευρώπη και την Αμερική. Από τη Σκανδιναβία στην Κωνσταντινούπολη, την Πορτογαλία, την Πολωνία και τη Μόσχα, απογειωνόμαστε μ’ ένα μαγικό χαλί στην Αμερική, για να ξαναπροσγειωθούμε στη Γερμανία και τη Σλοβακία. 

Μόλυβος- Μήθυμνα της Λέσβου

Δεν λείπει ασφαλώς η Ελλάδα μας με την περιγραφή των εμπειριών της από το Πάσχα στη Λέσβο και στον Έβρο. 

Τέλος, σαν τον Σεφέρη, γράφει το δικό της «Ημερολόγιο Καταστρώματος», τις ταξιδιωτικές εντυπώσεις και τις σκέψεις της από μια κρουαζιέρα δυο εβδομάδων στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.

Ηλιοβασίλεμα στη Μαύρη Θάλασσα

Εκείνο που χαρακτηρίζει τα ταξιδιωτικά κείμενα της Κίκας Ολυμπίου είναι η περιεκτικότητα, ο φιλοσοφικός στοχασμός, ο ευσύνοπτος λόγος, η λογοτεχνική γραφή και η εξερευνητική ματιά. Παράλληλα, παραθέτει και στοιχεία για τον καιρό, παρατηρήσεις, σχόλια, απόψεις των ξεναγών, διανθισμένες  άλλοτε με χιούμορ κι άλλοτε με σαρκασμό. «Μας κατηγορούν ότι στο Μπέργκεν βρέχει 365 μέρες τον χρόνο, αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο ψέμα. Βροχή έχουμε μόνο 360 μέρες!».

Μπέργκεν

Αξίζει να αναφέρουμε τη συγκίνηση που νιώθει όταν πατά στα βήματα ανθρώπων του πνεύματος, όπως στο περίφημο “Grand café” στο Όσλο όπου σύχναζε ο Ίψεν. «Ερχόταν ακριβώς στις δώδεκα το μεσημέρι. Με τόση ακρίβεια, ώστε οι φοιτητές μπορούσαν να σταθούν απέξω και να ρυθμίσουν τα ρολόγια τους».

Όσλο

Παρουσίαση Βιβλίου

Κίκας Ολυμπίου «Ταξιδιωτικές Περιπλανήσεις»

Το ταξίδι είναι σύμφυτο με την ψυχοσύνθεση του ανθρώπου. Η περιπέτεια, η αναζήτηση, η γνωριμία νέων τόπων και η επαφή με άγνωστους ανθρώπους, ακόμη και η κατάκτησή τους, τον συνοδεύουν από την αυγή της ιστορικής πορείας του. Όλοι, ή σχεδόν όλοι, μέσα μας κουβαλάμε κάποιο γονίδιο του Οδυσσέα που «πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω».

Μια τέτοια ταξιδιάρισσα, «μερακλού», είναι και η καλή μας φίλη Κίκα Ολυμπίου που εδώ και κάποιες δεκαετίες συνδιοργανώνει, μπορούμε να πούμε, τις εκδρομές του Συνδέσμου Φιλολόγων κάθε καλοκαίρι. Ταξιδεύει, όμως, και κάθε Πάσχα με μια μικρότερη ομάδα φίλων σε κάποια γωνιά της Ελλάδας που τη χαρακτηρίζει ως το οικόπεδο του Θεού.

Διαβάζοντας τα ταξιδιωτικά της Κίκας Ολυμπίου, μεταφέρεσαι νοερά μαζί της σε μουσεία, πλατείες, κάστρα, πύργους, εκκλησίες, μοναστήρια, παλάτια, πάρκα, εστιατόρια, πινακοθήκες, πολυκαταστήματα,  υπέροχα τοπία της φύσης, μαθαίνεις για την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα, τους μύθους, τους ανθρώπους, για όλα τα ωραία μα και τα παράξενα που βλέπει…

Της αρέσει, παράλληλα, να μας περιγράφει τα φαγητά και τα κρασιά, όπως στην Πολωνία, το γεύμα στα αλατωρυχεία της Βιέλιτσκα.

Μας παρουσιάζει με γλαφυρότητα όχι μόνο όσα είδε και άκουσε, αλλά κυρίως όσα αισθάνθηκε, θυμίζοντας τον Κώστα Ουράνη που σ’ έναν πρόλογό του γράφει: «Εκφράζουν τα κινήματα της ψυχής και της φαντασίας». Είναι ένα τοπίο ψυχής, όπου μας εκφράζει τον θαυμασμό της, το δέος, την έκπληξη, τις αναζητήσεις, τους ρεμβασμούς και τα προσωπικά όνειρά της. Επίσης, φαίνεται ότι της αρέσουν πολύ και οι διάφορες παραστάσεις με τους καλλιτέχνες του δρόμου, που συναντούμε σε πολλές πλατείες των πόλεων της Ευρώπης, κάτι που λείπει από εμάς. 

Κ.Ουράνης

Μέσα από τη  γραφή της αναδύονται οι ποικίλες γνώσεις της σε πολλούς τομείς, όπως η ιστορία, η γεωγραφία, η μουσική, η λογοτεχνία κυρίως, αφού καταφεύγει σε διακειμενικές ετεροαναφορές. Έτσι, διαλέγεται με κλασικούς της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας, όπως ο Κ. Ουράνης  και ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, αλλά καταφεύγει και σε στίχους ποιητών που ταιριάζουν με τις περιγραφές της ή της θυμίζουν κάτι, όπως ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Καρυωτάκης, ο Κ. Χαραλαμπίδης, η Βέρα Κορφιώτη, ο Παπατσώνης.

Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος

Συνεχίζεται...