Ταξίδι στην αγαπημένη μας Μήλο, ΜΕΡΟΣ Ε΄-Πλάκα

Μαντράκια

Με βαριά καρδιά αφήσαμε τα αγαπημένα μας Μαντράκια, αυτό το παραδοσιακό ψαροχώρι της Μήλου, που πρέπει να αναφέρουμε ότι τελευταία άρχισε να αναπτύσσεται ο τουρισμός με το εστιατόριο και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια,  και ανηφορίσαμε για τα χωριά Πέρα Τριοβάσαλο, Τριοβάσαλο, Πλάκα και Πλάκες. Αφήσαμε το αυτοκίνητο σε κάποιο σημείο κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Νισύρου και ανεβήκαμε με τα πόδια προς την Πλάκα.

Η Πλάκα είναι η σημερινή πρωτεύουσα του νησιού. Τον 18^ον αιώνα, λόγω ασθενειών, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την Παλιά Χώρα, τη Ζεφυρία, και εγκαθίστανται στο Κάστρο. 

Το Κάστρο, ένας απόκρημνος λόφος 280μ. που δεσπόζει στην είσοδο του λιμανιού, κατοικήθηκε από τους Βενετούς Σανούδους που από τον 13^ον αιώνα κυριάρχησαν στις Κυκλάδες και το Αιγαίο και το οχύρωσαν για να προφυλαχτούν από τους πειρατές. 

Κάποια στιγμή το Κάστρο δεν τους χωρεί, κι έτσι αρχίζουν να κτίζουν στο επίπεδο έδαφος, την Πλάκα και τα άλλα χωριά, τις Πλάκες(στις υπώρειες του κάστρου), τους Τριοβάσαλους  και την Τρυπητή.

«Η Πλάκα, χτισμένη σε ένα ύψωμα 220 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, με νησιώτικο χρώμα και κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, με πλακόστρωτα γραφικά σοκάκια που κτίστηκαν αρχικά για προστασία από τους πειρατές, με μικρά παραδοσιακά μαγαζάκια, εστιατόρια και καφετέριες, και με μαγευτική θέα στον κόλπο της Μήλου, η Πλάκα συνθέτει ένα σκηνικό απείρου κάλλους».

Περπατάμε στα πανέμορφα σοκάκια με τις κάτασπρες αυλές, τα μπαλκόνια, τις γλάστρες με τους βασιλικούς και τις μπλε πόρτες, μεθάμε από τις μυρωδιές και απολαμβάνουμε την ομορφιά και τη γραφικότητά τους. 

Μας αρέσουν  κάποια καφενεία με το δικό τους άρωμα και χρώμα, οι ταβερνούλες που βγάζουν τραπεζάκια μέσα στα στενά σοκάκια, με τα παραδοσιακά λουλούδια στις γλάστρες, κάποιες από τις οποίες έχουμε επισκεφτεί παλαιότερα,

όπως και κάποια μικρά καταστήματα χειροποίητων ειδών που διαθέτουν αληθινά κομψοτεχνήματα. Πάντα τα επισκέπτομαι, έχω φιλική σχέση με τις ιδιοκτήτριες, και μου αρέσει που έχω στο σπίτι μου κομμάτια από τις συλλογές τους, όπως λαγήνια της Μήλου, κηροπήγια και τόσα άλλα.

Στην κορυφή του Κάστρου, για όσους γενναίους τολμούν να ανεβούν, υπάρχει η Κοίμηση της Θεοτόκου ή Μέσα Παναγιά, ένα όμορφο κάτασπρο εκκλησάκι με εκπληκτική θέα σε όλα τα γειτονικά κυκλαδονήσια, απ’ όπου απολαμβάνεις εκπληκτικά ηλιοβασιλέματα.

Κατηφορίζοντας από το κάστρο υπάρχει μια άλλη πανέμορφη εκκλησία, κτισμένη σε μαύρο βράχο, αφιερωμένη στην Υπαπαντή του Χριστού που λέγεται και Παναγία Θαλασσίτρα.

Εμείς οι κοινοί θνητοί αρκούμαστε να αγναντέψουμε το πέλαγο και να απολαύσουμε το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα από τη Μητρόπολη του νησιού, την Παναγία την Κορφιάτισσα. 

Εδώ στη μαρμάρινη αυλή της Παναγίας, στα Μάρμαρα, καθισμένοι δεκάδες άνθρωποι στα πεζούλια με τις μηχανές στο χέρι απαθανατίζουν ονειρεμένα ηλιοβασιλέματα, που δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από άλλα «φημισμένα» ηλιοβασιλέματα. 

Καθόμαστε όλοι εδώ και παρακολουθούμε τον πύρινο δίσκο του ήλιου καθώς χάνεται πίσω από την Αντίμηλο, στο αριστερό της άκρο.

Εδώ, απέναντι ακριβώς από την εκκλησία, βρίσκεται και το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο, που μαζί με το Αρχαιολογικό Μουσείο, έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού.  

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο τα ευρήματα ξεκινούν από τα νεολιθικά χρόνια.  Πέρα από τα ειδώλια, τα ανάγλυφα και τα αγγεία, εκείνο που ξεχωρίζει, είναι η "Κυρά της Φυλακωπής", ένα αγαλματίδιο ανεκτίμητης αρχαιολογικής αξίας. 

Στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο, που στεγάζεται σε ένα κτήριο του 19ου αιώνα,  εκτίθενται ιστορικά έγγραφα, αντικείμενα λαϊκής τέχνης, φωτογραφικό υλικό και παλιά βιβλία.

 Ουσιαστικά,παρουσιάζεται η ζωή των Μηλίων από τον 17ον αιώνα μέχρι σήμερα.

Γενικά, τα χωριά αυτά, χτισμένα αμφιθεατρικά στους γύρω λόφους, έχουν έντονο κυκλαδίτικο χρώμα. Ενώ στην Πλάκα είναι όλα τα δημόσια γραφεία, στον Τριοβάσαλο και τον Πέρα Τριοβάσαλο θα συναντήσουμε τα περισσότερα εμπορικά καταστήματα του νησιού.