Μάρσια Γουίλλετ

Η Χρυσή Κούπα

Μετάφραση: Πόλυ Μοσχοπούλου

Εκδόσεις Ωκεανίδα, σελ. 516

Αθήνα 2006

Της Ζήνας Λυσάνδρου Παναγίδη

Φιλολόγου, MSc

Τα τελευταία χρόνια μού έλειψε το ρομαντικό μυθιστόρημα. Από τον καιρό που απόλαυσα το μυθιστόρημα της Ρόζαμουντ Πίλτσερ «Ψάχνοντας για κοχύλια», έψαχνα κάτι που να με συναρπάσει, αν όχι εξίσου, τουλάχιστον να ακολουθεί τα αχνάρια της Πίλτσερ.

Και να που βρέθηκε. «Η Χρυσή Κούπα» της Μάρσια Γουίλλετ, με μετέφερε στις ακτές της ονειρικής Κορνουάλης, όπου συνεχώς βρέχει, στα θαλασσόβρεχτα βράχια της, όπου φυσούν θυελλώδεις άνεμοι που σφυρίζουν δαιμονικά και απειλούν να γκρεμίσουν τα σπίτια που λες και αιωρούνται στον γκρεμό.

 Νιώθεις ότι θα ήθελες να κουλουριαστείς στα σκεπάσματά σου, να ζεσταθείς μαζί με τους ήρωές της πλάι στο αναμμένο τζάκι, να τους αγκαλιάσεις και να τους φιλήσεις, γιατί όλοι είναι τόσο καλοί άνθρωποι, η αγάπη φωλιάζει στις ψυχές τους και πανταχού παρούσες είναι οι αρετές της αλληλοβοήθειας, της αλληλεγγύης, του αλτρουισμού, της αλληλοπεριχώρησης.

Η άλλη ομοιότητα με την Πίλτσερ είναι ότι και η Μάρσια Γουίλλετ σκιαγραφεί τους ήρωές της με περισσή αγάπη, γλυκύτητα και τρυφερότητα. Η αγάπη, όμως, επεκτείνεται και στη φύση, τα ζώα, και το πιο ταπεινό άψυχο πλάσμα έχει τη δική του θέση και αξία. Είναι συγκινητικός ο τρόπος που αναφέρεται στα ζώα αλλά και στα αγριολούλουδα.

Βρισκόμαστε σε έναν παραδεισένιο τόπο, στις ακτές της Κορνουάλης, στο κτήμα της οικογένειας Τριβάνιον που λέγεται Παράδεισος. Κύρια ηρωίδα είναι η Όνορ Τριβάνιον την οποία συναντούμε στις τελευταίες μέρες της ζωής της να πλέει τα λοίσθια, ενώ στο κτήμα φτάνει ένας νεαρός Αμερικάνος που ψάχνει με μια παλιά φωτογραφία να βρει την αδελφή της γιαγιάς του. Αναστατωμένη η ετοιμοθάνατη Όνορ παραγγέλλει στην εγγονή της τη Τζος, που τη νοιάζεται με περισσή αγάπη, να βρει κάποια κρυμμένα παλιά γράμματα.

Το μυθιστόρημα, λοιπόν, αυτό ξεκινά in medias res, στη μέση των πραγμάτων, και με την τεχνική της αναδρομής στο παρελθόν, το flash back, φωτίζει τα γεγονότα μέσω των παλιών αυτών επιστολών που η νεαρή Όνορ έγραφε στην αδελφή της στην Αμερική, αλλά που δεν της τα έστειλε ποτέ.

Γύρω από την Όνορ ζουν όλοι οι συγγενείς σε κοντινά σπίτια, που την αγαπούν και τη νοιάζονται, αλλά δεν υποψιάζονται  ότι κρύβει κάποιο μυστικό. Σχεδόν για τον καθένα αναφέρεται στα γράμματά της και, κυρίως, στέκεται στην αγάπη που της έχουν. Ο μόνος που διαφέρει από τους άλλους είναι ο γαμπρός της με την απληστία και την υστεροβουλία του.

Μέσα από αυτή την πολυπρόσωπη αφήγηση αναδύονται έρωτες, πάθη, ανθρώπινες αδυναμίες, λάθη, δραματικές καταστάσεις που αγγίζουν τα όρια του τραγικού. Η συγγραφέας φιλοσοφεί πάνω στη ζωή, αλλά δεν κρίνει τους  ήρωές της για τις όποιες αδυναμίες ή αποφάσεις τους. Για όλους βρίσκει ελαφρυντικά. Στο τέλος, όμως, όταν όλοι μαθαίνουν το μυστικό που τους έκρυβε η Όνορ, τη θαυμάζουν απεριόριστα για το κουράγιο της να ζει με μια άλλη ταυτότητα.

Παρών σε όλο το μυθιστόρημα, άνκαι απών, είναι ο γιατρός Χιούμπερτ Τριβάνιον, ένας ανιδιοτελής επιστήμονας, μέλος αυτής της οικογένειας, που πήγε να εργαστεί στην Ινδία και πέθανε από μολυσματική ασθένεια εκεί. Πέρα από τον πατέρα του, ιδιαίτερα τον αγαπά η μικρότερη ξαδέλφη του η Μάουσι, νοσοκόμα.

«Θυμάται μια εποχή, όταν ονειρευόταν να επιστρέψει ο Χιούμπερτ στον τόπο του και να δουλέψει εδώ, ανάμεσα στους δικούς του ανθρώπους. Όταν άρχισε την εκπαίδευσή της ήλπιζε ότι μια μέρα θα δούλευαν μαζί».

Η Όνορ τα κατάφερε, ώστε όλοι να τη θαυμάζουν, ενώ ο φίλος και συμφοιτητής του Χιούμπερτ, ο Σάιμον, την αγάπησε, και που αυτή, παρόλο που ανταποκρίθηκε στα αισθήματά του, αρνήθηκε να τον παντρευτεί για να μη φύγει από τον Παράδεισο.

«Εκπέμπει κάτι σαν μαγεία ετούτη η κοπέλα, που διεισδύει βαθιά μέσα σου και βγάζει στην επιφάνεια πράγματα που αγνοούσες την ύπαρξή τους: θέλεις να λάμψεις για χάρη της… Η Όνορ αφιέρωνε σε όλους την ίδια ξεχωριστή, αποκλειστική προσοχή της».

 Επιλογικά, όλοι σχεδόν διάβασαν τις επιστολές της Όνορ για να μπορέσουν να καταλάβουν τη συμπεριφορά της και να τη δικαιολογήσουν. Αυτή είναι η πρωτοτυπία αυτού του έργου της πολύ διάσημης στη Μεγάλη Βρετανία Μάρσιας Γουάλλετ. Ότι μαθαίνεις για το παρελθόν των ηρώων μέσα από τις επιστολές αυτές.

 Το μυθιστόρημα «Η Χρυσή Κούπα» ξεχειλίζει από ρομαντισμό, φυσιολατρία, τρυφεράδα, συναισθήματα απέραντης αφοσίωσης και αγάπης. Μας προξενεί ιλαρότητα και ψυχική γαλήνη η ανάγνωση αυτού του μυθιστορήματος που διαβάζεται απνευστί, και  μας μεταφέρει σε ένα εξωπραγματικό τοπίο, ονειρικό, που κάποια στιγμή θα ήθελα πάρα πολύ να επισκεφθώ. Αγάπησα την Κορνουάλη μέσα από τη Λογοτεχνία!